Jak poinformował pod koniec listopada 2023 r. litewski LRT, niektóre fińskie firmy celowo łamią sankcje UE wprowadzone w związku z naruszeniem terytorialnym Ukrainy. Jednej z nich pozwoliło to bowiem podwoić roczne zyski. W tych okolicznościach, nawiązując współpracę z fińskim kontrahentem warto dobrze go sprawdzić i jego ewentualne powiązania z Białorusią lub Rosją. Polskim przedsiębiorcom za naruszenie unijnych sankcji, także poprzez kooperację z takimi obchodzącymi zakazy firmami, grożą wysokie kary – do 20 mln zł i do 15 lat pozbawienia wolności. W tym artukule znajdziesz informacje jak sprawdzić firmę z Finlandii.
Dochowanie należytej staranności przy weryfikacji kontrahenta
W obecnych czasach założyć firmę jest bardzo łatwo. W wielu państwach można to zrobić nawet nie wychodząc z domu, przez Internet. Nigdy więc nie można mieć pewności, kto tak naprawdę kryje się pod stworzoną nazwą i wpisem w rejestrze, dopóki się tego nie sprawdzi. Weryfikacji służą działania powszechnie stosowanego już w obrocie wywiadu gospodarczego, polegające w pierwszej kolejności na sprawdzeniu rzetelności i aktualności dokumentacji kontrahenta, KRS, NIP, REGON, oraz pozwoleń i certyfikatów niezbędnych do prowadzenia określonego rodzaju działalności.
Weryfikacji można dokonać pozyskując informacje od właściwych osób i instytucji, jak: sądy rejestrowe, ZUS, urzędy skarbowe, czy krajowe i międzynarodowe izby handlowe. Warto zgłębić wiedzę na temat historii działalności oraz jej właścicieli, w tym opinie o firmie, także przeszukując Internet, czy zapytując innych przedsiębiorców, kontrahentów tego podmiotu, jak i bezpośrednio samego zainteresowanego. Trzeba pamiętać, że niedochowanie należytej staranności przy doborze kontrahenta niesie ze sobą konsekwencje prawne, np. w postaci oskarżenia o świadomy udział w nieprawidłowościach, i wynikające z tego dalsze sankcje podatkowo-prawne.
Współpraca gospodarcza z Finlandią
W 2021 roku Finlandia była dla Polski 23-cim partnerem w świecie pod względem wielkości eksportu i 28-mym w imporcie. W drugą stronę, Polska była 8-mym co do wielkości eksporterem na fiński rynek i 12-ym pod względem importu z Finlandii. Wysyłamy tam przede wszystkim: wyroby przemysłu elektromaszynowego, metale nieszlachetne i wyroby pochodne, wyroby przemysłu chemicznego oraz artykuły rolno-spożywcze, wyroby przemysłu lekkiego (głównie materiały i wyroby włókiennicze oraz wyroby przemysłu drzewno-papierniczego. Z Finlandii sprowadzamy natomiast najwięcej: wyroby przemysłu drzewno-papierniczego, metale nieszlachetne i wyroby pochodne, wyroby przemysłu chemicznego (głównie tworzywa sztuczne) oraz wyroby przemysłu elektromaszynowego.
Jak poinformował Narodowy Bank Polski, inwestycje kapitału fińskiego w Polsce osiągnęły w 2021 r. wartość ponad 1,6 mld euro. Pod koniec 2020 r. w Polsce zarejestrowanych było 259 podmiotów z kapitałem fińskim. Na koniec 2021 r. wartość polskich inwestycji bezpośrednich w Finlandii wyniósł ponad 192 mln euro. Od maja 2006 r. Finlandia otworzyła swój rynek pracy dla obywateli Polski. Wśród potencjalnych dziedzin współpracy obu państw wskazuje się na rozwój w sektorach: energetyki jądrowej, technologii informatycznych, innowacyjności, przemysłu drzewnego i papierniczego.
Stosunki gospodarcze regulują przede wszystkim przepisy unijne z racji członkostwa obu państw w strukturach Unii Europejskiej, a także: dwustronna umowa w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu z 26 października 1977 r. obowiązująca od 4 kwietnia 1979 r., zmieniona protokołem z 28 kwietnia 1994 r. obowiązującym od 21 stycznia 1995 r., oraz konwencja ws. unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Helsinkach dnia 8 czerwca 2009 r. W 2011 r. premierzy obu państw podpisali wspólny komunikat w sprawie wzmocnionej współpracy.
Krajowe i unijne sankcje
W związku z naruszeniem integralności terytorialnej Ukrainy, Unia Europejska do 23 czerwca 2023 roku nałożyła na Rosję 11 pakietów sankcji. Swoje dodatkowe sankcje nakłada również Polska. Obejmują one najważniejsze osoby w Rosji, a także firmy pochodzące z tego kraju oraz z Białorusi. Zakazany jest obrót towarów i usług z rosyjskimi i białoruskimi firmami. Za jego naruszenie grozi polskim przedsiębiorcom kara finansowa w wysokości do 20 mln zł oraz nawet do 15 lat pozbawienia wolności. Jednak rosyjscy i białoruscy przedsiębiorcy nauczyli się obchodzić międzynarodowe zakazy, wykorzystując m.in. skomplikowane struktury holdingowe utworzone w innych państwach, w których trudno wykryć rzeczywistą strukturę właścicielską.
Jak donosi LRT (Lietuvos nacionalinis radijas ir televizija – litewski nadawca radiowo-telewizyjny), istnieją podejrzenia, że przez granicę rosyjsko-fińską przedsiębiorcy przemycają różnego rodzaju towary objęte sankcjami. Służby celne wszczęły ponad 600 dochodzeń w tej sprawie, a za tego typu przestępstwa w Finlandii grozi kara do 4 lat pozbawienia wolności. Celnikom trudno wyłapać wszystkie próby naruszenia unijnych sankcji, m.in. dlatego, że w dokumentach przewozowych często wskazywane są inne niż Białoruś czy Rosja kraje destynacji dostawy, np. Kazachstan, do którego wwóz towarów jest zupełnie legalny.
Szczegółowe informacje na temat rodzaju objętych unijnym zakazem transakcji gospodarczych z Białorusią i Rosją odnaleźć można na stronach internetowych Rady Europejskiej: https://www.consilium.europa.eu/. W Dzienniku Urzędowym UE od adresem: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A02014R0269-20220721 znajduje się z kolei wykaz osób i podmiotów objętych sankcjami. Polskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji również prowadzi aktualny rejestr podmiotów objętych sankcjami, w którym można sprawdzić kontrahenta, jego powiązania, przyczyny umieszczenia w rejestrze i zastosowane sankcje: https://www.gov.pl/web/mswia/lista-osob-i-podmiotow-objetych-sankcjami.
W pierwszym kroku sprawdzenia firmy z Finlandii można więc dokonać wglądu, czy nie widnieje ona w którymś z ww. rejestrów. Źródłem przydatnych informacji jest również Rozporządzenie Rady (UE) 2022/576 z dnia 8 kwietnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 833/2014 dotyczącego środków ograniczających w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie.
Unia Europejska 3 sierpnia 2023 r. rozszerzyła zakres sankcji nałożonych na Białoruś w celu zwalczania obchodzenia przepisów. Nowe środki zmieniają rozporządzenie (WE) 765/2006 dotyczące środków ograniczających w związku z sytuacją na Białorusi. Zmiany zapewniają ściślejsze dostosowanie sankcji UE wymierzonych w Rosję i Białoruś oraz pomogą zapewnić, że rosyjskie sankcje nie będą mogły być obchodzone przez Białoruś. Środki te rozszerzają zakaz eksportu na Białoruś na szereg wysoce wrażliwych towarów i technologii, które przyczyniają się do wojskowego i technologicznego wzmocnienia Białorusi. Rada nakłada również dodatkowy zakaz eksportu broni palnej i amunicji, a także towarów i technologii nadających się do wykorzystania w lotnictwie i przemyśle kosmicznym. Zmiany dostosowują również sankcje wobec Białorusi do systemu sankcji wobec Rosji. Te środki ograniczające zostały wprowadzone w trybie przyspieszonym ze względu na pilny charakter związany z walką z obchodzeniem przepisów dotyczących niektórych wysoce wrażliwych towarów i technologii.
Wywiad gospodarczy, czyli jak sprawdzić kontrahenta z Finlandii?
Weryfikację kontrahenta można powierzyć profesjonalnej wywiadowni gospodarczej, na co dzień zajmującej się realizacją takich zleceń. Prywatny detektyw w Warszawie, Poznaniu, Wrocławiu czy innych miastach będzie wiedział, jak dotrzeć do niezbędnych informacji weryfikujących obecnego lub przyszłego kontrahenta.
Najważniejszym sposobem weryfikacji kontrahenta i jego ewentualnych powiązań z Białorusią czy Rosją jest ustalenie podmiotu będącego jego beneficjentem rzeczywistym, a następnie sprawdzenie, czy jest on wpisany na ww. listę sankcyjną prowadzoną przez MSWiA. Ustalenia można dokonać w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych prowadzonym przez Ministra Finansów: https://crbr.podatki.gov.pl/adcrbr/#/wyszukaj
Wywiad środowiskowy
Ogólnodostępnym sposobem na zdobycie informacji o kontrahencie jest przeszukanie zasobów Internetu. Weryfikacja firmy, sprawdzenie jej, czy posiada stronę internetową, jakie są o niej opinie, być może napotkamy jakąś publikację na jej temat. Jeśli dla pewności nie chcemy tego robić sami, możemy powierzyć research agencji detektywistycznej specjalizującej się w profesjonalnym wywiadzie gospodarczym. Bo źródeł informacji jest znacznie więcej niż tylko sieć www. Można np. wystąpić do Ambasady RP w Helsinkach z zapytaniem o konkretny podmiot, czy docierały do niej już skargi od innych przedsiębiorców, a może według wiedzy placówki dyplomatycznej fiński kontrahent cieszy się złą opinią? Podobnych informacji mogą udzielić polsko-fińskie izby gospodarcze.
Bezpośrednie zapytanie do kontrahenta
W przypadku pojawienia się trudności z ustaleniem struktury właścicielskiej biznesowego partnera za pomocą dostępnych rejestrów, można skorzystać z innej metody jego sprawdzenia w ramach działań wywiadu gospodarczego, którą jest zwrócenie się bezpośrednio do niego o potwierdzenie, kto jest jego beneficjentem rzeczywistym. Oczywiście by uwiarygodnić udzieloną odpowiedź można poprosić fińskiego przedsiębiorcę o okazanie dokumentów potwierdzających jego deklaracje.
Polskie i unijne rejestry
W biuletynie informacji publicznej Minister Przedsiębiorczości i Technologii, jako minister właściwy ds. gospodarki, prowadzi rejestr przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych. Jeśli w rejestrze tym odnajdziemy przedstawicielstwo naszego kontrahenta, możemy przypuszczać, że on sam nadal istnieje i prowadzi działalność.
Kolejnym z takich rejestrów, w którym można sprawdzić kontrahenta jest europejski rejestr podatników VAT UE oraz rejestr EORI. Przedsiębiorstwa i osoby chcące prowadzić działalność handlową na terenie Unii muszą używać numeru EORI jako numeru identyfikacyjnego we wszystkich procedurach celnych. System informatyczny VIES (VAT Information Exchange System), to wyszukiwarka prowadzona przez Komisję Europejską, pozwalająca na sprawdzenie czy dany podmiot jest zarejestrowany jako dokonujący transakcji wewnątrzwspólnotowych. A to niezbędne m.in. do tego, by móc zastosować do danej transakcji 0% stawkę VAT. Jeśli VIES nie potwierdzi rejestracji kontrahenta, można wystąpić o weryfikację do urzędu skarbowego państwa, w którym ma on siedzibę. Warto również sprawdzić, czy firma posiada odpowiednie pozwolenia i certyfikaty, jeśli są one wymagane w danym kraju. Unijny rejestr przedsiębiorstw (EU Business Register, http://www.eubusinessregister.org/) umożliwia wyszukiwanie firm z całego świata.
Rejestr Dłużników Niewypłacalnych pozwala sprawdzić, czy dany kontrahent nie figuruje na jego liście. Istnieją również biura informacji gospodarczej, które posiadają szczegółowe informacje o działalności przedsiębiorstw. BIK, czyli Biuro Informacji Kredytowej, utworzone przez Związek Banków Polskich, gromadzi dane na temat historii kredytowej klientów banków, SKOK-ów, a także para bankowych firm pożyczkowych.
Fińskie rejestry firm
Patentti- ja rekisterihallitus (Fiński Urząd Patentów i Rejestracji – PHR) zarządza i prowadzi oficjalny Rejestr Handlowy https://www.prh.fi/en/kaupparekisteri.html. Jest on rejestrem publicznym zawierającym informacje o przedsiębiorcach (firmach). Co do zasady, wszystkie firmy muszą być wpisane do rejestru. Przedsiębiorcy muszą również zgłaszać wszelkie zmiany w swoich danych rejestrowych. Większość przedsiębiorstw musi też składać swoje roczne sprawozdania finansowe do rejestru.
Rejestr handlowy ma wspólną procedurę sprawozdawczą i usługę informacyjną z administracją podatkową. Yritys- ja yhteisötietojärjestelmä, YTJ (fiński system informacji dla przedsiębiorstw i społeczności) jest bezpłatnym serwisem informacyjnym współdzielonym przez Krajową Radę Patentów i Rejestracji oraz Administrację Podatkową, ale obsługiwanym przez PRH https://www.ytj.fi/en/index.html. Zawiera informacje kontaktowe i identyfikacyjne dotyczące firm, takie jak:
- nazwę przedsiębiorstwa (firma) oraz wszelkie nazwy równorzędne lub pomocnicze;
- numer identyfikacji gospodarczej, formę przedsiębiorstwa i jego siedzibę;
- adres i inne dane kontaktowe;
- główny przedmiot działalności;
- rejestry administracji podatkowej i KRPR, do których podmiot został wpisany;
- informacje o zakończeniu działalności, jej przerwaniu, postępowaniu upadłościowym, likwidacyjnym lub naprawczym.
Dostęp do podstawowych danych w rejestrze jest darmowy, ale inne informacje podlegają opłacie. Informacje płatne obejmują na przykład dane na temat: osób odpowiedzialnych za spółkę, sektora działalności wpisanego do rejestru handlowego oraz informacji o kapitale. Dostęp do rejestru w języku angielskim, fińskim i szwedzkim. Bezpośredni adres wyszukiwarki: https://tietopalvelu.ytj.fi/
Asiakastieto.fi – to komercyjny serwis, płatny, w którym można znaleźć informacje finansowe o spółkach, informacje kredytowe (możliwe sprawdzenie ewentualnych opóźnień w płatnościach). Dostępny w językach angielskim i fińskim. https://www.asiakastieto.fi/web/fi/
InfoClipper to komercyjny serwis, który również umożliwia pozyskanie wiarygodnych raportów informacyjnych o fińskich firmach. Dostępny w języku angielskim. https://www.info-clipper.com/en/company/search/finland.fi.html
Warto dobrze sprawdzić kontrahenta
Przed dokonaniem transakcji, nawiązaniem współpracy z kontrahentem z Finlandii lepiej przeprowadzić wywiad gospodarczy i dobrze go sprawdzić, przede wszystkim czy nie jest powiązany z Białorusią lub Rosją. Za naruszenie zakazów nałożonych na określonego rodzaju obrót z tymi państwami i z określonymi osobami i firmami grozi bowiem kara finansowa w wysokości do 20 mln zł, oraz od 3 do 15 lat pozbawienia wolności. Poza tym, weryfikacja kontrahenta, dochowanie należytej staranności przy jego doborze, to wymóg obowiązujący zawsze przy prowadzeniu działalności gospodarczej, ciążący na przedsiębiorcach jako profesjonalnych uczestnikach rynku.
Czy już wiesz jak sprawdzić firmę z Finlandii? Jeśli nie, lub potrzebujesz odnalezienia bardziej szczegółowych informacji, możemy Ci pomóc. Zapraszamy do kontaktu.
