Bogata historia, bliskie położenie geograficzne i wspólna przynależność do Unii Europejskiej, do której Polska i Litwa przystąpiły tego samego dnia, sprawiają, że oba kraje łączy silna więź gospodarcza. Polska jest obecnie trzecim największym eksporterem na rynek litewski i trzecim rynkiem zbytu dla litewskich towarów. Przed nawiązaniem współpracy biznesowej, zawarciem wiążących umów, przed wysyłką i zleceniem importu towarów, polscy przedsiębiorcy dla swojego bezpieczeństwa zainteresowani są tym, jak sprawdzić kontrahenta z Litwy.
Polacy to najliczniejsza mniejszość narodowa na Litwie. Według danych z 2021 r., mieszka tam ponad 183 tys. Polaków, czyli 6,52% całkowitej ludności kraju. Oba państwa łączy silna współpraca naukowa, uznawalność kształcenia, a przede wszystkim historia. Polskie firmy chętnie podejmują się prowadzenia biznesu na Litwie, czy też nawiązują współpracę biznesową z litewskimi firmami w obrocie międzynarodowym. Wartość rocznych obrotów handlowych między Polską a Litwą wynosi ok. 6 mld euro. Polska to czołowy inwestor zagraniczny na Litwie. Każdorazowo przed nawiązaniem współpracy polski przedsiębiorca powinien wiedzieć, jak sprawdzić kontrahenta z litwy. W jaki sposób?
Wywiad środowiskowy
Pierwszym, dostępnym dla wszystkich sposobem jest wyszukanie informacji na temat firmy w Internecie – czy posiada stronę internetową, jakie są o niej opinie, być może napotkamy jakąś publikację na jej temat. Jeśli dla pewności nie chcemy tego robić sami, możemy powierzyć research profesjonalnej firmie specjalizującej się w wywiadzie gospodarczym. Bo źródeł informacji jest znacznie więcej niż tylko sieć www. Można wystąpić do ambasady Polski na Litwie z zapytaniem o konkretny podmiot, czy docierały do niej już skargi od innych przedsiębiorców, czy według wiedzy placówki dyplomatycznej firma cieszy się złą opinią? Podobnych informacji mogą udzielić polsko-litewskie izby handlowe
Rejestry
W biuletynie informacji publicznej Minister Przedsiębiorczości i Technologii, jako minister właściwy ds. gospodarki, prowadzi rejestr przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych. Jeśli w rejestrze tym odnajdziemy przedstawicielstwo naszego kontrahenta, możemy przypuszczać, że on sam nadal istnieje i prowadzi działalność.
Kolejnym z takich rejestrów, w którym można sprawdzić kontrahenta jest europejski rejestr podatników VAT UE oraz rejestr EORI. Przedsiębiorstwa i osoby chcące prowadzić działalność handlową muszą używać numeru EORI jako numeru identyfikacyjnego we wszystkich procedurach celnych.
European e-justice
Głównym źródłem danych na temat przedsiębiorców zagranicznych są ich krajowe rejestry, odpowiedniki polskich CEIDG i KRS. Rejestry działalności gospodarczej poszczególnych państw UE zgromadzone są na portalu „european e-justice”. Litewski rejestr osób prawnych prowadzony jest przez Registrų centras pod adresem: www.registrucentras.lt
Litewski rejestr osób prawnych
Lietuvos juridinių asmenų registras zawiera dane na temat przedsiębiorstw, instytucji i organizacji pozarządowych oraz gromadzi szczegółowe dane o litewskich osobach prawnych, a także oddziałach i przedstawicielstwach zagranicznych firm i organizacji. Łącznie uwzględnia 26 rodzajów osób prawnych. Rejestr zawiera kompletne informacje (oraz dane historyczne) o formie prawnej i statusie osób prawnych, dziedzinach ich działalności, wielkości i strukturze kapitału zakładowego, członkach organów jednoosobowych i kolegialnych, uzyskanych licencjach itp. Od 2004 roku większość spółek handlowych ma obowiązek składania do rejestru zestawienia rocznych sprawozdań finansowych, a od marca 2010 r. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mają obowiązek zgłaszania aktualnej listy wspólników. Wszystkie ww. informacje są jawne.
Jakie informacje można uzyskać w rejestrze?
Rejestr gromadzi następujące dane: nazwa osoby prawnej; kod; forma prawna; status prawny; siedziba; organy; członkowie organów zarządzających (imię i nazwisko, numer dokumentu tożsamości, miejsce zamieszkania); członkowie uprawnieni do zaciągania zobowiązań w imieniu osoby prawnej i zakres ich uprawnień; oddziały i przedstawicielstwa; ograniczenia działalności; termin zakończenia działalności; rok obrotowy; daty wprowadzenia zmian do dokumentów i danych w rejestrze; informacje dotyczące osób fizycznych uprawnionych do zawierania umów w imieniu osoby prawnej oraz inne dane. W rejestrze osób prawnych przechowywane są również: dokumenty dotyczące utworzenia osoby prawnej, decyzje jej organów, zestawienia rocznych sprawozdań finansowych składanych przez spółki i inne dokumenty.
Do części informacji o przedsiębiorcy dostęp jest bezpłatny. Chodzi o następujące dane: kod, nazwa, siedziba, forma prawna, status prawny. Opłaty pobierane są dopiero w przypadku żądania udostępnienia bardziej szczegółowych informacji. Co więcej ejestr pozwala bezpłatnie sprawdzić, czy określona nazwa nie jest tożsama z używanymi przez inne podmioty.
Formy prawne prowadzenia działalności na Litwie
Działalność gospodarczą na Litwie można prowadzić w formie:
- publicznej spółki akcyjnej (AB)
- prywatnej spółki akcyjnej lub spółki z o.o. (UAB)
- przedsiębiorstwa państwowego
- przedsiębiorstwa samorządowego
- spółki rolniczej
- spółdzielni
- spółki jawnej (TUB)
- małej spółdzielni (MB)
- spółki komandytowej (KUB)
- europejskiej grupy interesów gospodarczych
- przedsiębiorstwa indywidualnego
- a także, w przypadku osób prawnych z innego państwa członkowskiego UE, mogą one prowadzić działalność na Litwie poprzez: spółkę córkę, filię lub przedstawicielstwo, lub stałą siedzibę
- w przypadku osób fizycznych z innego państwa członkowskiego UE, mogą one prowadzić działalność na Litwie poprzez: osobę prawną, przedstawicielstwo indywidualne, przedsiębiorstwo indywidualne.
Moc prawna
Informacje, zmiany a także wzmianki, wprowadzone do rejestru danego przedsiębiorcy publikowane są najpóźniej następnego dnia roboczego. Publikacja świadczy o wiarygodności tych dokumentów na zasadzie reguły domniemania faktycznego, jaką spotkać możemy w polskim prawie w art. 231 Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którą: „sąd może uznać za ustalone fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów”.
Jak wyszukać kontrahenta?
Każdy może odnaleźć w rejestrze osobę prawną bezpłatnie wyszukując po: kodzie, nazwie, nazwie historycznej. Jeśli ktoś chciałby wyszukiwać w oparciu o szersze kryteria: osoba fizyczna, osoba prawna, zagraniczna osoba prawna – musi zarejestrować się do Lietuvos juridinių asmenų registras i podpisać z portalem umowę o świadczenie usług.
Już wiesz jak sprawdzić kontrahenta z Litwy? Jeśli nie, lub potrzebujesz odnalezienia bardziej szczegółowych informacji, możemy Ci pomóc. Zapraszamy do kontaktu.