Egzekucja komornicza
to ostateczność w postępowaniu o odzyskanie zaległych wierzytelności. Jest to konieczny środek mający na celu zaspokojenie wierzyciela, kiedy mimo wcześniej wydanego przez sąd orzeczenia dłużnik nie reguluje swoich zaległych zobowiązań.
Jakie środki prawne mogą wykorzystać wierzyciel i komornik w celu ściągnięcia długu?
- poszukiwanie majątku dłużnika przez komornika na zlecenie wierzyciela (art. 797’ kodeksu postępowania cywilnego);
- obowiązek składania wyjaśnień i podawania informacji komornikowi na jego żądanie, któremu podlegają osoby fizyczne i instytucje, w tym sam dłużnik osobiście;
- wyjawienie majątku dłużnika;
- możliwość dokonywania ustaleń przez komornika w trakcie czynności egzekucyjnych.
Celem prowadzonej przez komornika egzekucji jest ściągnięcie z majątku dłużnika zaległych należności dla wierzyciela. Działa na podstawie złożonego przez wierzyciela wniosku o wszczęcie egzekucji, oraz tytułu wykonawczego wydanego przez sąd. Komornik korzysta przede wszystkim z uprawnień do żądania niezbędnych informacji oraz wyjaśnień od osób i instytucji (Szczegółowo określone w art. 761 kpc). Za nieudzielenie informacji komornikowi grozi kara grzywny, która może być wielokrotnie ponawiana.
Ile kosztują czynności komornicze i działania wobec dłużnika?
Od 1 stycznia 2019 roku kwestie dotyczące opłat, zaliczek, należności i ponoszenia wydatków związanych z prowadzeniem przez komornika postępowania, wykonywaniem czynności i innych działań reguluje nowa ustawa o kosztach komorniczych.
Opłaty komornicze są stosunkowe albo stałe. Opłata egzekucyjna ustalona zgodnie z przepisami ustawy nie podlega podwyższeniu o jakiekolwiek dodatkowe należności. Koszty za egzekucję świadczeń pieniężnych komornik ściąga wraz z egzekwowaną kwotą, proporcjonalnie do wartości wyegzekwowanego świadczenia.
W sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 10% wartości. Wysokość opłaty może ulec zmniejszeniu w zależności od konkretnych okoliczności w sprawie. Przede wszystkim, jeżeli dłużnik w terminie miesiąca od dnia doręczenia mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, wpłaci do rąk komornika lub na jego rachunek bankowy całość lub część egzekwowanego świadczenia, komornik ściąga od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 3% wartości wyegzekwowanego w ten sposób świadczenia.
Należy zwrócić uwagę, iż w przypadku niecelowego wszczęcia postępowania egzekucyjnego lub wskazania we wniosku o wszczęcie egzekucji osoby niebędącej dłużnikiem komornik wydaje postanowienie o pobraniu od wierzyciela opłaty stosunkowej w wysokości 10% egzekwowanego świadczenia. W takim przypadku komornik nie ściąga ani nie pobiera opłaty od dłużnika, a opłatę ściągniętą lub pobraną zwraca dłużnikowi. Zapis ten podkreśla odpowiedzialność wierzyciela za kierowanie do egzekucji spraw, które nie powinny trafić do komornika.
Szczegółowe informacje zarówno na temat opłata za poszukiwanie majątku przez komornika jak i innych procedur określone są w Ustawie o kosztach komorniczych.
Wierzycielowi przysługuje prawo zlecenia komornikowi poszukiwania majątku.
W ramach przymusowego odzyskiwania zaległych należności przez komornika, wierzyciel może zlecić komornikowi poszukiwanie majątku dłużnika. Wymagane jest, aby wierzyciel szczegółowo wskazał, czego komornik ma szukać. Poszukiwania prowadzone przez komornika nie mogą wybiegać poza zakres wyznaczony przez wierzyciela.
Jeśli wierzyciel ubiega się o egzekucję z nieruchomości dłużnika, komornik nie wystosuje zapytania o informacje mające na celu ustalenie nazwy pracodawcy dłużnika lub wysokości jego zarobków. Sytuacja byłaby odwrotna gdyby wierzyciel wnosił o zajęcie wynagrodzenia dłużnika.
Zwykle w celu ustalenia stanu majątkowego dłużnika, komornik żąda wyjaśnień w trybie art. 801 k.p.c. i wystosowuje zapytania w trybie art. 761 k.p.c. do:
- Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i Urzędu Skarbowego – na podstawie danych z tych instytucji można dowiedzieć się między innymi: kto jest pracodawcą dłużnika lub jaką prowadzi działalność gospodarczą oraz jaki ma numer rachunku bankowego;
- Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców – w celu pozyskani potwierdzenia jakie pojazdy znajdują się w posiadaniu sprawdzanego dłużnika;
- ewidencji nieruchomości w starostwie/urzędzie gminy – z tych instytucji komornik może pozyskać informacje o własności i wartości nieruchomości wchodzących w skład majątku dłużnika;
- spółdzielni mieszkaniowej – w cel ustalenia statusu prawnego mieszkania dłużnika.
Jak wierzyciel może przyspieszyć proces windykacji?
Na drodze do odzyskania należności, wierzyciel może złożyć wniosek do sądu o wyjawienie majątku dłużnika. W sądzie właściwym ze względu zamieszkania lub siedzibę dłużnika można zażądać by zobowiązany złożył wykaz swojego pełnego majątku wraz z przyrzeczeniem, że jest on prawdziwy i zupełny.
Kiedy przysługuje prawo do złożenia wniosku o wyjawienie majątku?
- Gdy już zajęty w toku egzekucji majątek dłużnika nie wystarcza do pokrycia wierzytelności.
- Gdy wierzyciel wykaże, że na skutek prowadzonej przez komornika egzekucji nie uzyskał zaspokojenia wierzytelności.
- Gdy jeszcze przed wszczęciem egzekucji wierzyciel wie, że nie uda się ściągnąć jego należności ze znanego mu majątku dłużnika lub z jego bieżących przychodów.
W toku pracy komornik może ustalić dodatkowych informacji na temat majątku posiadanego przez dłużnika, które jest zobowiązany przekazać wierzycielowi. W takim przypadku wierzyciel może wnioskować u komornika o egzekucję swojej należności również z ujawnionego majątku.
Najistotniejsza dokumenty regulujące działania komornika:
Kodeks postępowania cywilnego – Postępowania Egzekucyjne
Ustawa o kosztach komorniczych z dnia 28.02.2018
Jak wierzyciel może ustalić majątek dłużnika?
Na wielu płaszczyznach komornik jest ograniczony w swoich działaniach, a skuteczność windykacji długu zależy od aktywności wierzyciela. Starając się o sprawną i szybką spłatę, już we wnioskach wierzyciel powinien przekazać komornikowi dane dłużnika wraz z precyzyjnym określeniem z jakich wartości wchodzących w skład majątku mają być spłacone należności.
Część informacji można spróbować samodzielnie ustalić m.in. przez otwarte i półotwarte rejestry typu:
Geoportal Infrastruktury Informacji Przestrzennej – Ewidencja gruntów
Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców (CEPIK)
Elektroniczne Księgi Wieczyste
Krajowy rejestr dłużników niewypłacalnych
Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG)
Baza internetowa REGON
Wierzyciel może również zlecić badanie stanu majątkowego lub poszukianie dłużnika firmom zewnętrznym w tym wywiadowniom gospodarczym lub agencjom detektywistycznym. Korzystając z usług specjalistów można mieć pewność, co do zebranych dowodów oraz gwarancję, że dostępne źródła informacji zostały wyczerpane. Istotną rolę ma również dopasowanie optymalnej metodologii badania śledczego do potrzeb i charakterystyki sprawy. Ustalenia majątkowe wykonywane przez firmy prywatne pozwalają uzyskać cenne informacje na temat stanu posiadania dłużnika, które mogą stanowić podstawy do negocjacji już na etapie windykacji polubownej.
Poszukiwanie i identyfikacja majątku dłużnika
Verificators to polska wywiadownia gospodarcza i agencja detektywistyczna o globalnym zasięgu działań. Specjalizujemy się m. in. w poszukiwaniu i identyfikacji majątku dłużnika w Polsce i zagranicą. Swoimi usługami wspieramy wierzycieli na każdym etapie windykacji długu.
Jeszcze przed wystąpieniem o egzekucję komorniczą możemy ustalić wartościowe aktywa posiadane przez dłużnika. Przygotowany raport majątkowy pomoże w oszacowaniu wypłacalności dłużnika oraz szans na odzyskanie należności. W trakcie pracy komornika wspieramy poszukiwania majątku. Uzupełniamy ustalenia komornicze również o majątek nieewidencjonowany lub nieoczywisty. Nie dla wszystkich jest jasne , co może być uznane jako aktywa wartościowe, z których można domagać się spłaty należności. Dla nas ważne są szczegóły, dlatego nie zaskoczy nas potrzeba poszukiwania maszyn budowlanych, pojazdów typu segway czy nawet inwentarza żywego typu koni lub rasowych psów.
W przypadku spraw trudnych, gdzie egzekucja komornicza nie odniosła pożądanych efektów pomagamy zdobyć dowody na celowe ukrywanie majątku oraz zbieramy materiał dowodowy do wykorzystania w skardze pauliańskiej.
>> Dowiedz się więcej na czym polega skarga pauliańska <<
Zastanawiasz się gdzie szukać majątku dłużnika? Skontaktuj się z naszymi specjalistami, którzy pomogą Ci określić zakres koniecznych działań oraz wesprą Cię na drodze do odzyskania długu.